Galgenberg
De Galgenberg komt al vanaf 1718 op de landkaarten voor en kent een mysterieuze geschiedenis. De Galgenberg lag vlak naast de Schansdijk en wordt genoemd als executieplaats.
Het verhaal gaat dat in het rampjaar 1673 een aantal Staatse soldaten vanuit de nabij liggende schans Breeberg waren gedeserteerd vanwege het dreigende beleg van de Münsterse troepen en dat één van hen als straf op de Galgenberg is opgehangen.
In 1925 heeft er uitgebreid archeologisch onderzoek plaatsgevonden door de Vereeniging van heimatstudie der Stellingwerven onder leiding van amateurarcheoloog J.H. Popping uit Oosterwolde, dit omdat de Galgenberg dreigde geëgaliseerd te worden vanwege de heide-ontginningen.
Uit dit onderzoek is gebleken dat de Galgenberg van oorsprong een grafheuvel uit de enkelgrafcultuur (2800-2400 voor Christus) bleek te zijn, waar tot ver in de bronstijd (tot 800 voor Christus) nog overledenen bijgezet zijn.
De Galgenberg was een grote grafheuvel met een doorsnede van 15 tot 16 meter. Centraal onder de heuvel bevond zich het centrale graf waar een man begraven was, liggend op de zij en met opgetrokken knieën. Dat het om een man ging, kon uit de grafgiften opgemaakt worden: een vuurstenen bijltje, een strijdhamer en een vuurstenen kling.
Op een afstand van minder dan vier meter rond het centrale graf was een ondiepe greppel gegraven waarin houten palen moeten hebben gestaan. Deze greppel met palen zal de oorspronkelijk grafheuvel geweest zijn. De grafheuvel is in de bronstijd echter opnieuw gebruikt voor begrafenissen en in die tijd opgehoogd en uitgebreid.
Van galgenbergen is bekend dat ze vaak aan doorgaande routes (de Schansdijk was een belangrijke handelsroute door het omringende veengebied) en vaak op oude grafheuvels lagen, dus in die zin voldeed de Galgenberg aan de definitie.
Alle grafheuvels in Ooststellingwerf zijn in de eerste helft van de twintigste eeuw verloren gegaan door de heide-ontginningen. Van de Galgenberg is daardoor nu niets meer te zien.
Colofon
Archeologie der Stellingwerven, Jager/Van Ginkel (2005)